Gdy przygotowuję swoje szkolenia, zanim ustalę ostateczny program zajęć, proszę potencjalnych uczestników o wypełnienie ankiety, w której m.in. określają, jakiego rodzaju dyskomfort odczuwają podczas mówienia. Suchośc w gardle, wrażenie wysuszenia (również jamy ustnej) jest bardzo często wymienianym objawem.
Dlaczego to akurat takie ważne, czy odczuwamy wysuszenie w gardle, czy nie?
Nie chodzi wyłącznie o nasz komfort, chociaż on oczywiście też jest bardzo ważny.
Śluzówka jamy ustnej, gardła, krtani powinna być nawilżona, ponieważ to nawilżenie zapewnia jej ochronę przed różnego rodzaju patogenami, które tą drogą mogą dostawać się do naszego organizmu. Gdy odczuwamy suchość w gardle, to znak, że tego potrzebnego nawilżenia brakuje. A wysuszona śluzówka to otwarte wrota dla czyhających w powietrzu bakterii i wirusów. To także śluzówka, która jest bardziej podatna na różnego rodzaju uszkodzenia i urazy, wynikające na przykład z nadmiernej eksploatacji narządu głosu.
Dlatego, jeśli duźo pracujesz głosem, powinieneś wyjątkowo się o nią zatroszczyć.
Jak?
OTO 4 KROKI DO TEGO, BY PRZESTAĆ ODCZUWAĆ WYSUSZENIE GARDŁA PODCZAS MÓWIENIA.
KROK 1.
Dbaj o odpowiednie nawodnienie swojego organizmu.
To krzystnie wpływa na błony śluzowe, fałdy głosowe oraz ogólne funkcjonowanie ciała. Znajdziesz z pewnością różne zalecenia co do ilości wypijanych codziennie płynów. Ja nie podejmuję się określania, czy mają to być 2 czy 3 litry na dobę. Dużo zależy od stanu twojego zdrowia, trybu życia, codziennych aktywności, leków, które przyjmujesz. Powinieneś/powinnaś ilość wypijanych płynów dostosować do stanu swojego zdrowia i trybu życia.
Ważne jest jednak, aby nie dopuszczać do sytuacji, w której odczuwasz wyraźne pragnienie. Warto popijać wodę niewielkimi porcjami, ale często. Tak, by nie odczuwać pragnienia ani przez chwilę.
Zachęcam też do tego, aby pić wodę niegazowaną w temperaturze pokojowej także w trakcie dłuższych wypowiedzi i wystąpień. To dodatkowo zabezpieczy Cię przed oczuwaniem wspomnianej wyżej suchości.
KROK 2.
Dbaj o rozluźnienie okolic żuchwy.
Jeśli dochodzi do dużego spięcia mięśni związanych z ruchem żuchwy (a dochodzi bardzo często, gdy się stresujemy), to napinają się także mięśnie języka, w tym korzeń języka. To napięcie z kolei powoduje, że z ujść ślinianek, które są zlokalizowane pod językiem, wydostaje się mniej śliny niż zwykle. To zaś sprawia, że nawet bez specjalnego wysiłku, związanego z mówieniem, będziesz odczuwać suchość. Tym razem będzie to nieprzyjemna suchość w ustach.
KROK 3.
Dbaj o warunki, w jakich pracujesz głosem.
Ważna jest i temperatura powietrza, i wilgotność. Dobrze jest zadbac także o to, by nie były to pomieszczenia zakurzone i takie, w których panuje przeciąg.
Optymalna dla Twojej krtani temperatura to 20-22 stopni w zimie i 23-25 stopni w lecie. Wilgotność powinna wynosić 40-60 procent.
Gdy pracujemy w klimatyzowanych pomieszczeniach, w których w dodatku w jednym miejscu przebywa naraz wiele osób, a każda z tych osób ma różne preferencje, dotyczące komfortu termicznego, może być trudno. Ale… teraz przecież prawdopodobnie pracujesz zdalnie, a we własnym domu Ty sam/sama ustalawiasz temperaturę. To jest czas, w którym możesz samodzielnie zadbać o korzystne warunki pracy głosem.
KROK 4.
Dbaj o właściwe oddychanie i dobre gospodarowanie oddechem podczas mówienia.
I tu zatrzymam się na dłużej…
W spoczynku, czyli wtedy, gdy nie mówimy, oddychamy przez nos. Powietrze, które przepływa przez nos, jest tam oczyszczane, ogrzewane i nawilżane, zanim się przedostanie do gardła czy krtani. Oddychanie przez nos to bardzo zdrowy nawyk, który zapewnia nam nie tylko większy komfort, ale także ochronę przed mikrobami.
Gdy mówimy, sytuacja wygląda już nieco inaczej. Wtedy potrzebujemy szybkiego, ale głębokiego wdechu, który zapewni nam dostateczną porcję powietrza do mówienia w możliwie najkrótszym czasie. Dobieramy więc powietrze zarówno nosem, jak i ustami. Przy czym ustami pobieramy raczej większą porcję powietrza. A to powietrze, które się dostaje przez usta, nie jest już ani ogrzane, ani oczyszczone, ani nawilżone. W większym stopniu więc działa na stan naszej śluzówki. Działa niekorzystnie.
Sytuacja komplikuje się dodatkowo, gdy nie umiemy oddychać przeponowo. Przypomnę, że oddech przeponowy zapewnia nam bowiem dużą porcję powietrza, nabieranego bardzo delikatnie, bez wysiłku – tak, że właściwie nie słychać wdechu, a my nie odczuwamy wysuszenia śluzówki.
Gdy oddychamy niewłasciwie, uruchamiając mocno klatkę piersiową albo nawet ramiona, to nie tylko mamy mniej powietrza, ale powietrze to dostaje się do naszego gardła czy krtani dość gwałtownie. Jeżeli masz watpliwość, możesz to sprawdzić. Nabierz powietrze w ten sposób, a wyrażnie poczujesz pęd zimnego, wysuszającego gardło powietrza.
Zdarza się też tak, że umiemy oddychać przeponowo i nawet staramy się stosować ten oddech podczas mówienia, ale gardło nadal nam wysycha. Co wtedy?
Wtedy trzeba przyjrzeć się, jak gospodarujemy oddechem. Z moich obserwacji wynika, że największą suchość w gardle odczuwają Ci, którzy wymawiają bardzo długie frazy na jednym oddechu i w efekcie mówią na tzw. resztkach oddechowych. Gdy kończą jedną frazę, muszą kolejny wdech zaczerpnąć bardzo gwałtowanie, w sposób niekontrolowany, często właśnie „na siłę” i w szczyty płuc. A to znowu powoduje odczuwanie pędu zimnego powietrza, o którym pisałam wyżej. To odczucie jest sygnałem, że oto właśnie dochodzi do wysuszenia naszej śluzówki.
Jeśli więc po krótszej lub dłuższej rozmowie odczuwasz wysuszenie gardła, to prawdopodobnie znak, że powinieneś/powinnaś nauczyć się oddechu brzuszno-przeponowo-żebrowgo oraz wdrożyć właściwe gospodarowanie oddechem. Bardzo chętnie Ci w tym pomogę. Mam sprawdzone metody, które pozwolą Ci na szybkie opanowanie tej podstawowej dla zdrowego i estetycznego operowania głosem umiejętności.
Zapraszam na zajęcia. Więcej informacji znajdziesz TUTAJ.
